نزار باراکا (nizar baraka)، اقتصاددان و سیاستمدار و وزیر سابق اقتصاد و امور مالی مراکش، در سال ۲۰۱۳ به ریاست شورای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست مراکش (CESE) منصوب شد. در اینجا مصاحبه او با گزارشگر سایت” Report Company” در باره عناصر کلیدی تحولات اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی کشور های شمال آفریقا و مراکش، که شرایط مشابه ای با کشور ما دارند را به شما ارائه می کنیم.
RC: در حال حاضر مراکش بزرگترین مقصد سرمایه گذاری مستقیم خارجی ها در منطقه است. این موضوع منعکس کننده تغییرات عظیم این کشور در دهه گذشته و باز شدن درهای اقتصاد آن بر روی سرمایه های جهانی است. دلایل این پیشرفت را چگونه ارزیابی می کنید؟
نزار باراکا: کشور ما در سال های اخیر، تصمیم راسخ برای حرکت رو به جلو گرفت. بخشی از این حرکت، گذر به دموکراسی است. کارهائی نیز برای دستیابی به آن انجام داده ایم مانند کمک به گسترش حقوق بشر تحت نظر سازمان ملل، ایجاد کمیسیون مقرارات حقوق و دستمزد، انجام اصلاحات موثر در وضعیت اجتماعی زنان و کارهائی از این قبیل. مراکش با توجه به تنوع زبانی و چند فرهنگی بودن و تنش هائی که بین قبایل کشور وجود دارد، یک برنامه وسیع آشتی ملی را به منظور کاهش نابرابری های اجتماعی آغاز کرده. همچنین با تهیه منشور جدیدی برای حفظ محیط زیست، یک تحرک واقعی در تمام مناطق ایجاد نموده. این برنامه سعی می کند بوسیله آموزش دیدگاه توسعه پایدار، زندگی بهتری را برای نسل های آتی بوجود آورد. ما همچنین به همه سرمایه گذاران خارجی خوش آمد می گوئیم و به آنها اطمینان می دهیم که در صورت تمایل به سرمایه گذاری در مراکش، اجباری به داشتن شرکای مراکشی ندارند. مراکش هم اکنون در ساختار اقتصادی خود اصلاحاتی انجام داده و سعی می کند به صورت ریشه ای مقاومت کشور را در مقابل تنش های اقتصادی و خطرات زیست محیطی افزایش دهد. با این اصلاحات در دهه گذشته، کشور نه تنها از رکود اقتصادی خارج شده، بلکه همه ساله از رشد اقتصادی خوبی نیز برخوردار گشته. به رغم افزایش قیمت نفت از سال ۲۰۰۸ که بر تعادل تجاری ما تاثیر گذاشت و به رغم مشکلاتی که با شرکای تجاری اصلی خود در اتحادیه اروپا داشته ایم، تاکنون چارچوب های پایدار اقتصاد کلان کشور، اثرات خود را نشان داده است. بعلاوه زیرساخت های تولیدی کشور، به ما اجازه داده تا نظر سرمایه گذاران و اعتماد بین المللی را برای جلب سرمایه به سوی مرکش بهبود و جایگاه خود در رتبه بندی های جهانی را ارتقاء دهیم. مثلاً رتبه مراکش طبق شاخص سازمان دیده بان شفافیت بین المللی، ظرف ۵ سال۱۰ پله بالا آمده، در نتیجه توانسته ایم از وام های صندوق بین المللی پول بهره مند شویم که نشان دهنده سلامت اصول اقتصادی ما است. ما امروز از حمایت رو به رشد بانک جهانی، بانک توسعه آفریقا و بانک اروپایی توسعه و بازسازی برخورداریم. همه این ها اثبات می کند که ما برای تحقق بخشیدن به اصلاحات اقتصادی از توانایی ملموسی برخوردار بوده ایم. بعلاوه مراکش یک روش عاقلانه برای باز کردن راه های اقتصاد خود با بیش از ۵۵ کشور از جمله اتحادیه اروپا، ایالات متحده، ترکیه و برخی کشورهای عربی، در پیش گرفته. هدف ما این است که نقش مراکش را به عنوان یک جایگاه سرمایه گذاری و صادرات برای آفریقا، اروپا، ایالات متحده و کشورهای خلیج فارس، پر رنگ کنیم.
RC: توصیه شما به سرمایه گذارانی که مقصدشان مراکش است، چیست؟
نزار باراکا: اول از همه، مراکش همچنان به دنبال بهبود مستمر محیط کسب و کار است، که عامل تعیین کننده ای برای سرمایه گذاران می باشد. به همین ترتیب، یک کمیته ملی برای محیط کسب و کار تشکیل شده. این کمیته که با مشارکت بخش خصوصی تشکیل می شود، به طور منظم برای ایجاد برنامه عملیاتی سالانه و نظارت بر پیشرفت آن تصمیماتی اتخاذ می کند. ما به همه سرمایه گذاران پیشنهاد می کنیم که از حمایت های ارائه شده توسط این کمیته و سایر مراکز سرمایه گذاری منطقه ای استفاده کنند چون نقش این کمیته نه تنها برای کمک به آنها است، بلکه در طول تحقق پروژه هایشان نیز همراه آنها خواهند بود. فراتر از مراکز سرمایه گذاری منطقه ای، مراکش دارای چارچوب هائی است که امنیت سرمایه گذاری، بازپرداخت سود و مشوق های مالیاتی را تامین می کند و همچنین یک سیستم پیگیری سریع وجود دارد که حمایت های دولتی و مراقبت های پس از آن را تضمین می کند.
RC: اهداف اصلی شورا در سال های جاری چه بوده و با توجه به چارچوب قانونی جدید، آیا اهداف این شورا را در حال رشد می بینید؟
نزار باراکا: با توجه به قانون اساسی جدید، دامنه اختیارات ما گسترش پیدا کرده. شوراهای محلی برای نخستین بار توسط رأی مستقیم مردم انتخاب می شوند. ما برای سر و سامان دادن به گسترش اقتصادی و فرهنگی شروع به منطقه بندی کشور کرده ایم، این کار یک پروسه طولانی مدت است که فقط شوراها به عنوان مرجع پیشنهادها شناخته می شوند. ما می خواهیم شوراهای هر منطقه، پروژه های مورد نیاز خود را تعریف کنند و به موفقیت پروژه کمک نمایند، تا از کاغذ بازی های اداری اضافی معاف شویم. هدف این است که پروژه ها موفقیت آمیز باشند و مهارت ها به مناطق منتقل شوند، در نتیجه توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست، به ویژه از لحاظ بهره وری از آب و انرژی و توسعه بخش های اقتصاد سبز و استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست، به عاملیت شوراها در خدمت مردم، محیط زیست و تنوع زیستی قرار بگیرد.
RC: اقداماتی که تاکنون به عنوان ریاست شورای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست در مراکش انجام داده اید چه بوده؟
نزار باراکا: ما علاقه مندیم، نقش مراکش را در زمینه های کشاورزی، مالی، صنعتی، دریایی، هوائی، برق و مواردی مانند فرهنگ، پزشکی، دانشگاه و خدمات تقویت کنیم. هم اکنون مراحلی مانند دسترسی به آموزش، آب پاک، برق و ارتباطات، به عنوان بخشی از این تحولات، با سرعت در حال انجام است. همچنین ما بر روی اصلاحات مربوط به رفاه تمرکز کرده ایم. در سال های اخیر شمار افرادی که تحت پوشش حقوق بازنشستگی قرار گرفته اند، در حال گسترش است. ما تاکنون توانسته ایم۳۷ درصد از جمعیت کشور را پوشش دهیم و این روند در حال پیشرفت است. از لحاظ بیمه درمانی، مراکش کار بزرگی انجام داده و توانسته پوشش بیمه پزشکی و مراقبت های بهداشتی افراد زیر ۱۵ سال را در فاصله بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ از ۲۰ درصد به۶۰ درصد افزایش دهد. هدف ما این است که این میزان تا سال۲۰۲۰ به۸۰ درصد برسد.
RC: برای حل مشکل کم آبی چه اقداماتی انجام شده؟
مراکش یک کشور کم آب و دارای باران های موسمی است. با کاهش ذخایر آب زیرزمینی کشور وابستگی شدیدی به کشاورزی وابسته به باران پیدا کرده. بسیاری از جوامع روستایی برای تأمین آب خانواده و کشاورزی، تنها به یک منبع تکیه دارند و با کاهش حجم آب این منابع، به سرعت دچار کم آبی می شوند. در سال های اخیر سیاست کنترل منابع آب از طریق ساخت سدها در پیش گرفته شده، که نقش مهمی در تنظیم جریان و ذخیره آب باران، برای استفاده در طول دوره خشکی و برای اهداف آبیاری، بازی می کنند. در نتیجه این سیاست و سرمایه گذاری های انجام شده، مراکش اکنون ۱۴۰ سد بزرگ با ظرفیت بیش از ۶/۱۷ میلیارد متر مکعب و چند هزار طرح آبخیز داری و آبخوان داری برای جذب آب های زیرزمینی دارد. مراکش طی دهه گذشته علاوه بر ارتقاء سیستم مدیریت منابع آب، با ساختن زیرساخت آب، مانند سدها، سیستم های آبیاری کارآمد، دستاوردهای غیر قابل انکاری برای تامین آب خانوار، صنعتی و کشاورزی داشته است و توانسته به جامعه برای تامین آب آشامیدنی و تولید برق آبی، کمک نماید.
RC: چه کارهائی باقی مانده؟
در حال حاضر فقط۱۵درصد از کل زمین های کشاورزی به صورت مکانیزه و اصولی آبیاری می شوند. آبیاری سنتی، منجر به عدم مدیریت آب و استفاده بهینه شده است. از طرفی فقدان شبکه تصفیه فاضلاب باعث آلوده شدن آب ها و کمبود هرچه بیشتر منابع آب گردیده. اینها مسائلی هستند که ما با کمک شوراهای منطقه ای در حال بر طرف کردن شان هستیم و سعی می کنیم توسعه مهارت ها و تحقیقاتی فنی و علمی را در سطوح مرکزی و محلی گسترش دهیم، تا به شرایط پایداری برسیم.
منبع
LKFUFacebook