گفتگو با دکتر قنادی، پزشکی که افتخارش را با مردم بودن می داند |
گفتگو: وحید کاظمی ذهابی
حسن شروع این بخش گفتگو با دکتر کوروش قنادی (فوق تخصص گوارش و کبد بالغین) و از مفاخر علوم پزشکی لرستان می باشد. متن کامل این گفتگو را می توانید در زیر بخوانید.
-ضمن سلام و تشکر از حضور شما، لطفا بیوگرافی خودتان را برای مخاطبین عنوان فرمایید. من هم خدمت شما و تمامی مخاطبین عزیز عرض سلام و تسلیت به مناسبت فرارسیدن ماه محروم را دارم. بنده کوروش قنادی متولد اردیبهشت ماه سال 1343 در خرم آباد هستم. در حال حاضر به عنوان فوق تخصص گوارش و کبد بالغین در بیمارستان شهید رحیمی خرم آباد در خدمت همشهریانم هستم.
-آقای دکتر لطفا از خانواده و نحوه ی تحصیل تان بیشتر بگویید. بله، پدر من نظامی و شاغل در اداره ژاندارمری سابق بودند. مادرم هم خانه دار بود. دو برادر و سه خواهر بودیم و در محله ی چهارراه فرهنگ سکونت داشتیم. بنده در سال 1371 موفق به اخذ مدرک پزشکی عمومی از دانشگاه تهران شدم و به دنبال آن در سال های 1375 و 1385 به ترتیب مدارج علمی تخصص داخلی و فوق تخصص گوارش و کبد بالغین را در همان دانشگاه پشت سر گذاشتم.
-چطور شد که به سمت پزشکی و تنش های این شغل رفتید؟ پزشکی یکی از رشته ها وشغل های پر طرفدار در کل کشور است. بعد از اعتبار این رشته علاقه ی زیاد من به طبابت بود که باعث شد نهایت تلاشم را برای رسیدن به آن انجام دهم. اما اینجا باید اعتراف کنم که اگر حمایت های پدرم نبود هیچ وقت موفق نمی شدم. پدرم واقعا انسان باهوش و دانایی بودند و در ایجاد انگیزه در من برای رسیدن به پزشکی خیلی تأثیر گذاشتند. البته کمک های مادرم هم مهم بود اما بدون تردید پدرم نقش کلیدی در پیشرفت من داشتند.
-امروزه اولویت اول اکثر والدین برای ادامه ی تحصیل فرزندان رشته ی پزشکی می باشد. به نظر شما علت آن چه بوده و شما چه پیشنهادی دارید؟ البته زمان الان با زمان ما در گذشته خیلی فرق کرده است. در زمان ما سایر رشته ها بازار کار بهتری داشتند و این موضوع باعث شده بود اولویت ها متنوع تر باشند. من فکر می کنم امروزه کسب درآمد بالا و تضمین کار علت اصلی این موضوع است که شاید منطقی به نظر برسد. من پیشنهاد خاصی ندارم فقط می توانم بگویم اگر کسی می خواهد پزشک شود باید خیلی زحمت بکشد چرا که با مطالعه های معمولی نمی شود موفق شد. اما در طرف مقابل فکر می کنم اگر اشتغال برای سایر رشته ها به اندازه کافی ایجاد شود این حساسیت از بین می رود و این موضوع فقط و فقط با برنامه ریزی بلند مدت مسئولین و حمایت های مردم به دست خواهد آمد.
-در مورد حقوق های بالایی که پزشکان دریافت می کنند و اختلافی که با دریافتی سایر مشاغل دارند نظرتان چیست؟ ببینید این یک واقعیت است و اختلاف حقوقی به ویژه در حوزه ی بهداشت و درمان وجود دارد.اما با این وجود باید بپذیریم کسی که پزشک می شود بالاترین ضریب هوشی را در بین افراد جامعه دارد و البته مهم تر از آن این که شرایط کاری پزشکان فوق العاده سنگین بوده و یک اشتباه ممکن است باعث از دست رفتن جان یک انسان شود. روی هم رفته این عوامل می طلبد که دریافتی پزشکان باید بالاتر از سایر مشاغل باشد. من اعتقاد دارم این مزایای سایر مشاغل است که خیلی پایین در نظر گرفته می شود، درست است که حقوق پزشکان باید بالا باشد اما سایر شغل ها نیز شریف اند و سختی های خاص خود را دارند و با افزایش دریافتی آنها باید این اختلاف را از بین برد.
-از برادر و خواهرانتان بگویید. البته ما از برادر شما آقای دکتر کیانوش قنادی شناخت داریم اما خودتان توضیح دهید بهتر است. بله، کیانوش چهار سال از من کوچکتر است. جالب است بدانید کیانوش دوران دبیرستان در رشته ی ریاضی و فیزیک درس می خواند، اما من پس از پذیرفته شدن در رشته ی پزشکی او را ترغیب کردم با تغییر رشته به تجربی برای پذیرفته شدن در رشته ی پزشکی تلاش کند. اتفاقا همین طور هم شد و کیانوش در سال چهارم نظام قدیم تغییر رشته داد. خوشبختانه کیانوش موفق شد در آزمون سراسری همان سال رتبه ی یک منطقه ی سه را به دست آورد که البته بعد از تغییراتی که سازمان سنجش در ضریب درس فیزیک داد به رتبه ی پنج تنزل پیدا کرد. در خصوص خواهرانم هم باید عرض کنم دو خواهر بزرگترم تا مقطع ارشد فیزیک و خواهر سوم تا مقطع ارشد معماری تحصیل کرده اند.
من خیلی خوشحالم که باعث پیشرفت دکتر شدم اما یقینا استعداد و پشتکار خودش خیلی مهم بوده است.
خدا را شکر راضی ام. ببینید پزشکی یک هنر است که در کنار آن باید در بین مردم باشید. یک پزشک خوب باید با مردم ارتباط نزدیک داشته باشد و مسائل اجتماعی را به خوبی درک کند و گرنه هیچ وقت به نتیجه ی مورد نظرش نمی رسد. من در این مدت نهایت تلاشم را انجام داده ام که بتوانم این مسائل را رعایت کنم. به نظر من پزشکی انتها ندارد و مرتب در حال پیشرفت است و بر این اساس اعتقاد دارم پزشک باید به روز باشد و مرتب تلاش کند علمش را بالا ببرد.
خب تلخ ترین خاطره برای یک پزشک زمانی است که نمی تواند برای بیمارش کاری انجام دهد مخصوصا اگر این بیمار یک جوان باشد. من بدترین و تلخ ترین لحظات کاری ام زمانی است که سرطان یک جوان را تشخیص دهم که متأسفانه آمار آن خیلی بالا می باشد. بهترین خاطرات من هم زمانی است شاگردان و دانشجویانم را می بینم که به سرانجام می رسند و در حال خدمت رسانی به مردم هستند.
یک پزشک اگر عاشق نباشد به هیچ دستاوردی نخواهد رسید. من بیشتر از بیست سال است در خرم آباد طبابت می کنم. در این مدت همیشه تلاش کردم تمامی دانش و علمم را برای سلامت مردم هزینه کنم. یک پزشک هر چه دارد به خاطر مردم است و اگر مردم نبودند پزشکی و پزشکان هم جایگاهی نداشتند. بزرگترین دستاورد برای پزشک موفقیت در تشخیص و درمان بیماری مردم است و مطمئن باشید پول و جایگاه اداری هیچ وقت دستاورد یک پزشک نیستند.
در این مورد خیلی موارد موثر هستند. مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... اما مقوله ای که فوق العاده حیاتی به نظر می رسد بحث بهداشت است که باید اولویت اول باشد و متأسفانه نیست! من فکر می کنم اگر می خواهیم در بحث تأمین سلامت موفق باشیم باید برای بهداشت و آموزش سلامت بیشتر هزینه کنیم. در این صورت است که هزینه های درمان بسیار کمتر می شود. در واقع این یک اصل است که بهداشت بر درمان تقدم دارد!
-به نظر شما الگوبرداری از کشورهای توسعه یافته در مقوله بهداشت و درمان چقدر می تواند مهم باشد؟ اعتقاد من این است که در این زمینه باید بیشتر مطالعه کرد و همه ی جوانب را در نظر گرفت چرا که زیرساخت کشورها با هم متفاوت است. ضمن این که مسائل فرهنگی و اجتماعی کشورها بسیار متفاوت و مهم هستند.
-نظر شما در خصوص آقای دکتر هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی چیست؟ به نظر شما چقدر موفق بوده است؟ ایشان با اجرای برنامه تحول سلامت خدمت بزرگی به قشر کم درآمد جامعه کرد. اما این طرح نیاز به کارشناسی بیشتر دارد و باید موانع و مشکلات آن که بعضا واضح و مبرهن هستند پوشش داده شوند.طرح تحول سلامت یک نظام پیوسته بین بهداشت و درمان است که متأسفانه اکثر مردم فقط بخش درمان آن را می بینند در صورتی که تقدم با بهداشت و مراکز جامع سلامت است. شاید آموزش و آگاهی مردم باید بیشتر در برنامه قرار گیرد.
-تا چه زمانی می خواهید به طبابت ادامه دهید. آیا برای خودتان یک بازنشستگی قائل نیستید؟ پزشکی با سایر مشاغل متفاوت است. چرا که یک پزشک متعلق به مردم است. من سی سال مستمر را به تحصیلات آکادمیک پرداختم و پس از آن علاوه بر طبابت به آموزش و تدریس دانشجویان نیز مشغول هستم. علاوه بر این خودم نیز مرتب در حال مطالعه و به روز کردن علوم هستم. این کارها را من تا زمانی که توانایی فیزیکی داشته باشم ادامه خواهم داد و مادامی که مردم نیاز داشته باشند آماده ی خدمت هستم.
-آقای دکتر از شما متشکریم، اگر صحبت خاصی دارید عنوان کنید. من در پایان به تمامی کسانی که پزشکی می خوانند تأکید می کنم که عاشق کار خود باشند و فقط مسائل مالی را نبینند. روی دیگر من با مسئولین بهداشت و درمان است. کسانی که مسئولیت خطیر سلامت مردم را می پذیرند باید تجربه ی کافی در حوزه ی بهداشت، درمان و آموزش داشته باشند. تصمیماتی که در این زمینه اتخاذ می شود با سلامت مردم تلاقی دارند و برای هر تصمیم باید تمامی جوانب را در نظر گرفت. از شما و همکارانتان نیز تشکر می کنم که این وقت را در اختیار من گذاشتید.
|
هر ساله 24-18 فروردین ماه به عنوان هفته سلامت نامگذاری می شود . همه ساله سازمان جهانی بهداشت موضوعی را برای جهت گیری های نظام سلامت تعیین می نماید. موضوع امسال« سالمندی و سلامت» وشعار روز جهانی بهداشت« زندگی سالم، طول عمر بیشتر» است .با توجه به اهمیت بینائی در کیفیت زندگی، روابط عمومی بیمارستان فارابی گفتگویی با دکتر سید فرزاد محمدی فوق تخصص قرنیه و عضو هیئت علمی پژوهشی بیمارستان فارابی انجام داد .مشروح این گفتگو به شرح زیر است: آقای دکتر از این که وقت خود را در اختیار ما گذاشتید تشکر می کنیم لطفا بفرمائید تعریف شما از مفهوم سلامت در حوزه بینائی چیست؟ ابتدا بایستی مقدمه ای را عرض کنم همانطور که میدانید در چند دهه اخیر ما با پدیده ای به نام گذار اپیدمیولوژیک در جمعیت روبرو بوده ایم، یعنی هرم سنی تغییر شکل یافته و جمعیت سالمند در حال گسترش است به طوری که پیش بینی شده در طی چند سال آینده درصد سالمندان جامعه به بیش از 20% برسد.این بدین معنی است که ما در آینده با طیف دیگری از بیماری ها که با سالمندی در ارتباط است, روبرو خواهیم شد.این بیماری ها در حیطه های مختلفی مانند سلامت روان،قلب وعروق ،سرطان ها و...از جمله بینائی است.جالب است بدانید در طبقه بندی رشته های پزشکی چشم پزشکی از یک طرف زیر شاخه طب اطفال واز طرفی زیر شاخه طب سالمندان قرار می گیرد به طوریکه اگر به یک مطب،کلینیک یا بیمارستان چشم پزشکی مراجعه کنید بیشترین مراجعین را همین دو گروه سنی وبه ویژه سالمندان تشکیل می دهند.بنابراین توجه به سالمندان در علوم بینائی امری ضروری است. در هزاره سوم وگسترش تکنولوژی های جدید در زندگی روز مره افراد اهمیت کیفیت بینائی وتوجه به سلامت آن بیش از پیش نمایان می شود. امروزه کمتر کسی است که از رایانه,تلفن همراه ورسانه های مختلف استفاده نکند. ارسال پیام کوتاه یکی از روش های اطلاع رسانی عمومی شده است واین شامل حال سالمندان هم می شود.با این مقدمه بنده سلامتی را دو گونه تعریف می کنم یک تعریف مثبت؛ به معنی تحقق حداکثری ظرفیت های موجود در ارگان های مختلف بدن از جمله چشم ،واین که ما از آن اندام بهترین استفاده را در طولانی ترین زمان ممکن داشته باشیم ویک تعریف منفی؛ یعنی اگر نقص،بیماری ویا عامل تهدید کننده ای در عضوی از جمله چشم وجود دارد به موقع شناسائی ودرمان شود.وبا تشخیص زود هنگام پیشرفت آن جلوگیری کنیم.گاهی می توان مفهوم سلامت را گسترش داد وحیطه باز توانی را هم در آن وارد کرد. یعنی اگر فرد مشکل یینائی دارد وما قادر به درمان وبرطرف کردن آن نیستیم ،وسیله ای مثل عینک یا لنز در اختیار او بگذاریم که قدرت بینائی اش بهبود یابد. - در روند سالمندی ،چشم چه تغییرات فیزیولوژِیکی پیدا می نماید؟با افزایش سن تغییرات مختلفی را در ساختار چشم مشاهده می کنیم.این تغییرات در ملتحمه،قرنیه،شبکیه وعدسی چشم بوجود می آید.ولی این تغییرات تاثیر عمده ای در ظرفیت بینائی فرد ندارد.شاید فقط در شرایط خاصی مثلا نور کم وکنتراست های پائین مشکل پیدا شود.ویا درجاتی از آستیگماتیسم را در سالمندان بیشتر از جوانان ببینیم.فقط پدیده پیر چشمی است که به طور شایع از سنین 45-40 سالگی در همه افراد شروع می شود به طوریکه فرد در کارهای ظریف ونزدیک مثل مطالعه،استفاده از گوشی همراه،خیاطی وکارهای آشپزخانه نیاز به استفاده از عینک پیدا می نماید. پیر چشمی به تدریج افزایش یافته ولی اگر فرد در دیدی دور مشکل نداشته باشد حد اکثر به شماره 3 میرسد. - پس با این توصیف ممکن است در سالمندی مشکل بینائی نداشته باشیم؟ بله معمول همین است.شما در کشور های پیشرفته سالمندانی را پیدا می کنید که در 90-80 سالگی به خوبی رانندگی می کنند همین طور در اطرافیانتان حتما سالمندانی را دیده اید که بینائی خوبی دارند .حتی کاتاراکت که بیماری شایعی در سالمندی است با یک جراحی ساده برطرف شده ودید فرد تصحیح می گردد.- آیا سبک زندگی یا life style در حفظ کیفیت بینائی افراد تاثیر دارد؟ قطعا. ساده ترین موردآن آب مروارید است، استفاده از عینک آفتابی به خصوص در شرایط تابش شدید اشعه فرابنفش مانند رانندگی ، کنار دریا ، کوهنوردی ، مکان های باز در فاصله ساعت های 10 تا 3 بعدازظهر ، حتی در شرایط ابری میتواند احتمال ابتلا به کاتاراکت را کم کند. در مطالعات ثابت شده که داشتن یک رژیم غذایی متعادل ,استفاده از مواد معدنی و ویتامین ها,استفاده از میوه ها وسبزیجات تازه می تواند از مراحل پیشرفته پیری شبکیه پیشگیری کند . سیگار کشیدن با کاتاراکت ، پیری شبکیه و گلوکوم ارتباط دارد و مطمئنا باعث پیشرفت رتینوپاتی دیابتی می گردد .- بیماری های شایع دوره سالمندی کدامند؟ شایعترین بیماری های این دوره شامل کاتاراکت (آب مروارید)، گلوکوم(آب سیاه)،پیری شبکیه و رتینو پاتی دیابتی (در افرادی که از سنین پائین دچار دیابت شده اند) می شود.- کدامیک از این بیماری ها قابل پیشگیری هستند؟ برخی بیماری ها مانند آب مروارید قابل پیشگیری و برخی مانند گلوکوم(آب سیاه) قابل پیشگیری نیستند ، پیری شبکیه تقریبا غیر قابل پیشگیری است.اما با تشخیص ودرمان به موقع آن وپیگیری مداوم می توانیم از گلوکوم پیشرفته ، رتینوپاتی پیشرفته و رسیدن به پیری شبکیه پیشرفته پیشگیری کنیم . - آیا معاینات دوره ای یا غربالگری در این زمینه وجود دارد؟بله مثلا آب سیاه یک بیماری خاموش و بدون علامت است که شایع ترین انواع آن به طور مخفیانه بینایی را کم می کند ، ما نمی خواهیم خانواده ها را نگران کنیم اما افرادی که در خانواده خود سابقه آب سیاه دارند باید حتماٌ از 40 سالگی بررسی شوند. و زمان پیگیری را با پزشک خود تنظیم کنند ،یا افراددیابتی باید به طور دوره ای معاینه شوند چرا که گاهی اوقات پیشرفت بیماری به دلیل پیگیری نامنظم و عدم مراقبت صحیح می باشد . در بیماری های چشمی آن چه بیش از غربالگری اهمیت دارد پیگیری وجلوگیری از پیشرفت بیماری است. در مورد کاتاراکت به دلیل تاری دید ایجاد شده خود فرد مراجعه می کند ونیاز به غربالگری ندارد.در مورد پیری شبکیه غربالگری خاصی نداریم چون غیر از توصیه به داشتن رژیم غذائی متعادل واستفاده از مکمل ها در صورت نیاز اقدام خاصی در پیشگیری از آن نمی توانیم انجام دهیم.- این بررسی ها در چه فواصلی باید صورت بگیرد؟در مورد گلوکوم اگر سابقه خانوادگی وحود دارد از سن 40 سالگی هر سال بایستی مورد معاینه قرار بگیرنددر کسانیکه سابقه خانوادگی ندارند بین 50 -40 سالگی مورد معاینه قرار گرفته وسپس هر سال (سختگیرانه)یا هر دو سال یک بار بررسی شوند. در مورد رتینوپاتی دیابتی هم پروتکل های مختلفی وجود دارد که معمو ل ترین آن ها سالانه است. باز هم تاکید می کنم که مهم تر از غربالگری ,پیگیری بیماری تشخیص داده شده وعمل به توصیه هاست تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.- توصیه شما به عنوان یک چشم پزشک به جوانان ومیانسالان برای داشتن بینائی بهتر در سالمندی چیست؟همانطور که گفتم داشتن سبک زندگی مناسب,استفاده از عینک آفتابی در ساعات ومکان های تابش شدید آفتاب ,استفاده از رژیم غذائی متناسب,پیگیری بیماری های چشمی و عدم استفاده از سیگار . - به نظر شما برای ارتقای کیفیت زندگی ؛چشم پزشکان چه نقشی در تیم سلامت دارند؟در واقع وظیفه اصلی چشم پزشکان که برگرداندن دید طبیعی به فرد است تاثیر زیادی در کیفیت زندگی دارد چون ثابت شده که رضایت و کیفیت زندگی با بینائی مرتبط است . - نقش آن ها از دیدگاه پزشکی جامعه نگرچگونه است؟گرچه به طور سنتی در حیطه چشم پزشکی این مفهوم رایج نبوده وفکر هم نمی کنم در آینده نزدیک به آن دست یابیم چون اصولا چشم پزشکی یک مقوله بسیار تخصصی وبالینی است .بیمارستان فارابی با وجودی آنکه جایگاه ویژه ای در آموزش چشم پزشکی کشور دارد ولی در حیطه سواد سلامت و چشم پزشکی جامعه نگر هنوز کاری نکرده ایم چون در این حیطه باید پزشک به سوی بیمار وجامعه برود وبیماری را شناسائی کند نظر شخصی من این است که چشم پزشکان متخصصان بالینی هستند وواقع بینانه نیست که ماموریت آنان را تغییر دهیم ولی میتوانیم در بحث آموزش سلامت در حوزه بینائی از همکاران دیگر مثل پرستاران و اپتومتریست ها استفاده نمائیم.به هر حال نقش اصلی چشم پزشکان تشخیص ودرمان بیماری ها است.ولی می توان برایشان فرصت ساخت وآنان را در معرض رسانه ها قرارداد ودر آموزش جامعه از آن ها استفاده کرد. - آیا در بیمارستان فارابی برای آینده برنامه ای در این زمینه داریم؟ می توانم به برگزاری روز بینائی برای توجه دادن دولتمردان به تاثیر بینائی در کیفیت زندگی فردی وجامعه ,چاپ نشریه پرستار چشم برای گسترش دانش چشم پزشکی گروه پرستاری سراسر کشور ,تخصیص بخش آموزش سلامت در نشریه ندای فارابی و همینطور ارتباط با گروه های دیگر پزشکی مثل متخصصین غدد,داخلی,قلب وعروق ,مغز واعصاب وارجاع بیماران اشاره کنم.در حال تالیف وتدوین کتاب بزرگی هستیم که بیماری های چشم را از مدخل تاثیری که در کیفیت زندگی افرادوباز تاب آن در زندگی فردی واجتماعی آنان دارند بررسی می نماید.این کتاب می تواند مورد استفاده کلیه متخصصان و حتی مردم قرار گیرد.از بذل توجه وحوصله شما متشکریم.